اگر در سنین میانسالی هستید و به طور ناگهانی دچار درد ناتوان کننده ای در کمر و پاها شده اید و نمی توانید از جایتان تکان بخورید، این می تواند علامت تنگی کانال نخاعی باشد.
در این مقاله دکتر جمال الدین اسدی، تنها جراح فوق تخصص ستون فقرات در سیستان و بلوچستان به روش های جراحی تنگی کانال نخاع و عوارض آنها پرداخته اند. همچنین به شما خواهند گفت که آیا باید آنها را انجام دهید یا نه. برای دسترسی سریعتر به تیترهای مقاله می توانید از فهرست ابتدای مقاله استفاده کنید.
تنگی کانال نخاعی چیست؟
تنگی کانال نخاعی (Spinal Stenosis) یک بیماری اکتسابی یا مادرزادی است که در آن مجرای نخاع تنگ شده و به نخاع یا ریشه های عصبی فشار می آورد. در شکل زیر می توانید علائم تنگی کانال نخاعی را ببینید:
تنگی کانال نخاع کمری از رایجترین انواع تنگی کانال نخاعی است. ولی این عارضه می تواند در ستون فقرات گردنی و سینه ای هم رخ دهد.
علت تنگی کانال نخاعی
معمولا موارد زیر از علل تنگی کانال نخاعی کمری و گردنی هستند:
- شغلهای سنگین
- تغییر شکل ستون فقرات
- کوچکتر بودن قطر مجرای نخاع به صورت ارثی
- رشد تومور، کیست یا خار استخوانی در ستون فقرات
- ساییدگی مفاصل پشت ستون فقرات با بالا رفتن سن یا آرتروز
- بیماریهایی مثل روماتیسم، دژنراتیو دیسک (صاف شدن دیسک بین مهره های ستون فقرات)، اسپوندیلولیستزیس (لغزش مهره های ستون فقرات) و ضخیم شدن رباطهای کانال نخاعی
بیشتر بخوانید: جراحی تومور نخاعی در زاهدان
برای عمل تنگی کانال نخاعی در زاهدان شما هم می توانید از تخصص دکتر جمال الدین اسدی، فوق تخصص جراحی مغز، اعصاب و ستون فقرات در این زمینه بهره مند شوید. جهت رزرو نوبت با شماره 05433446436 تماس بگیرید.
تنگی کانال نخاع چطور تشخیص داده می شود؟
متخصصان مغز و اعصاب برای تشخیص تنگی کانال نخاعی کمری و گردنی معمولا از روشهایی مثل ام آر آی، سی تی اسکن، میلوگرام و نوار عصبی-عضلانی استفاده می کنند. بعد از تشخیص علت و شدت تنگی نخاع، پزشک می تواند تصمیم بگیرد که چه روشی برای درمانتان بهتر است.
آیا برای تنگی کانال نخاعی باید جراحی کنید؟
جراحی تنها گزینه برای درمان تنگی کانال نخاعی نیست و می توانید از درمانهایی مثل فیزیوتراپی، ورزش، تزریق کورتون و مسکن استفاده کنید. جراحی برای کسانی مناسب است که در شرایط زیر هستند:
- موثر نبودن درمانهای غیرجراحی
- دردهای شدید پا و کمر
- موثر بودن جراحی برای رفع علائم
- بروز علائم عصبی مثل بی اختیاری و ضعف پاها
جراحی روشهای مختلفی دارد که بسته به شرایط بیمار انتخاب می شوند. طول مدت این جراحی ها بین 2 تا 4 ساعت است.
مزایای جراحی تنگی کانال نخاع
با مراجعه به بهترین دکترهای تنگی کانال نخاعی زاهدان می توانید انواع عملهای جراحی تنگی کانال نخاع کمری و گردنی را انجام دهید.
در این عملها، بخش هایی که به نخاع فشار می آورند، برداشته می شوند. به این ترتیب علائم بیمار به خصوص پا درد کاهش می یابد و فرد می تواند بیشتر فعالیت کند و راه برود. در ضمن، معمولا ماندگاری نتایج این جراحی در بیشتر افراد حدود 10 سال است.
احتمال عود بعد از عمل چقدر است؟
کسانی که عمل تنگی کانال نخاعی را انجام داده اند و علت آن بیماریهایی مثل آرتروز، روماتیسم و … است، ممکن است دوباره شاهد عود این عارضه باشند. چون جراحی نمی تواند این بیماریها را درمان کند و فقط فشار را از روی نخاع بر می دارد.
بیشتر بخوانید: جراحی دیسک کمر در زاهدان
انواع جراحی های تنگی کانال نخاعی در زاهدان
اگر بیمار دچار علائم عصبی مثل بی اختیاری و ضعف پاها شده باشد و درمان های غیرجراحی جواب ندهد، با توجه به علت عارضه از روشهای زیر برای عمل تنگی کانال نخاعی استفاده می شود:
عمل لامینکتومی
عمل لامینکتومی برای برداشتن بخشی از دیواره استخوانی مهره های ستون فقرات است که لامینا نام دارند. همچنین با این روش می توان خارهای استخوانی ستون مهره ها را برداشت. برشهایی که در این عمل انجام می شوند ممکن است به صورت یک برش بزرگ و یا چند برش کوچک باشند.
این جراحی به کاهش فشار روی نخاع و کاهش علائم بیمار کمک می کند. ممکن است در بعضی موارد لازم باشد همزمان با لامینکتومی، عملهای دیگری مثل جراحی دیسککتومی یا عمل فیوژن هم انجام شود.
عمل دیسککتومی
اگر علت تنگی کانال نخاعی مشکلاتی مثل فشار فتق دیسک یا تومورهای ستون فقرات باشد، باید عمل دیسککتومی را انجام دهید. عمل دیسککتومی جراحی به روش باز است و به گشاد شدن کانال نخاعی کمک می کند.
در این جراحی، دیسک آسیب دیده، تومور، … از ناحیه درمان خارج می شود تا فشار روی مجرای نخاعی کم شود. زمانی که بخشی یا تمام مفصل فاست در مهره ها برداشته می شود، این جراحی، عمل فیستکتومی نام دارد و هدف آن کاهش فشار بر اعصاب نخاعی است.
بیشتر بخوانید: جراحی دیسک گردن در زاهدان
فیوژن یا همجوشی ستون فقرات
عمل فیوژن برای درمان تنگی مجرای نخاعی که ناشی از افزایش سن، ساییدگی مفصل ستون مهره ها و فرسایش دیسک است، انجام می شود. در این جراحی، بعد از خارج کردن دیسک شکسته و دیگر بخشهای آسیب دیده مهره، از ساختارهای محکمی برای کاهش حرکت مهره ها استفاده می شود. این ساختارها شامل پیچ و پلیت یا تکه های استخوانهایی هستند که مهره ها را به هم وصل می کنند.
عمل فورامینوتومی
فورامن به سوراخهایی در مهره های ستون فقرات گفته می شود که محل خروج اعصاب از کانال نخاعی است. در برخی موارد علت تنگی نخاع، فشار آوردن فورامن به عصبهای این ناحیه است.
در این موارد با عمل فورامینوتومی می توان بخشی از فورامن را برداشت تا فشار روی اعصاب این ناحیه کم شود. این جراحی می تواند به روش باز یا بسته انجام شود.
عمل آندوسکوپی
آندوسکوپی یک روش بسته برای عمل تنگی کانال نخاع است که برای درمان درجات خفیف این عارضه استفاده می شود. عوارض و ریسک این نوع جراحی نسبت به روشهای باز خیلی کمتر است.
در روش آندوسکوپی هم برای کاهش فشار روی نخاع و اعصاب باید قسمتهایی که به آنها فشار می آورند را برداشت. اما با این تفاوت که در این نوع جراحی، ابزارهای جراحی و آندوسکوپ با برش کوچکی در ناحیه درمان وارد محل جراحی می شوند تا عمل به صورت بسته انجام شود.
برای عمل تنگی کانال نخاعی در زاهدان شما هم می توانید از تخصص دکتر جمال الدین اسدی، فوق تخصص جراحی مغز، اعصاب و ستون فقرات در این زمینه بهره مند شوید. جهت رزرو نوبت با شماره 05433446436 تماس بگیرید.
آیا عمل تنگی کانال نخاعی خطرناک است؟
طبق منابع معتبر پزشکی احتمال بروز عوارض بعد از عمل تنگی کانال نخاعی در کسانی بیشتر است که مسن، چاق یا همزمان دچار چندین مشکل پزشکی هستند. این عوارض عبارتند از:
- عفونت
- فلج برخی اندامها
- ناتوانی در صحیح راه رفتن
- خونریزی یا لخته شدن خون
- ماندن جای زخم و اسکار در ناحیه برش
- آسیبهای عصبی موقع جراحی که می تواند هر چند به ندرت ولی باعث بی اختیاری در بیمار شود.
اما به طور کلی عملهای تنگی کانال نخاعی جراحی های ایمنی هستند و مثل هر عمل دیگری بعد از آن دچار مشکلاتی مثل درد، سوزش، بیحسی پاها یا عوارض بیهوشی مثل حالت تهوع و استفراغ می شوید. این مشکلات همگی طبیعی هستند و در طول دوره نقاهت برطرف می شوند.
مراقبتهای بعد از جراحی تنگی کانال نخاعی
معمولا بعد از هر نوع جراحی تنگی مجرای نخاع باید برای 4 تا 6 هفته مراقبتهای زیر را در منزل انجام دهید:
- استراحت تا حد ممکن
- انجام ندادن کارهای سنگین
- مصرف داروهای تجویز شده مثل آنتی بیوتیک و مسکن
- فیزیوتراپی
- تغذیه مناسب
- خشک و تمیز نگه داشتن محل جراحی
طرز خوابیدن بعد از عمل تنگی کانال نخاعی هم باید طوری باشد که اگر به پشت می خوابید زیر زانوها و اگر به پهلو می خوابید بین زانوها باید یک بالش قرار دهید تا ستون فقرات شما در تعادل باشد. همچنین هرگز نباید به شکم بخوابید.
دوره نقاهت و زمان بهبودی
بعد از عمل، بر اساس نوع جراحی که انجام داده اید، یک یا چند روز بستری می شوید. دوره نقاهت عمل تنگی کانال نخاعی هم بستگی به نوع جراحی دارد و حدود 2 تا 4 هفته است. بعد از آن می توانید به زندگی عادی خود برگردید.
بهبودی کامل بعد از عمل هم 3 ماه یا بیشتر است و اگر عمل فیوژن را هم انجام داده باشید، مدت زمان بهبودی تان طولانی تر می شود.
جمع بندی نهایی
تنگی نخاعی عارضه ای است که در آن مجرای نخاع به دلیل بیماریهای ستون فقرات، پیری یا تنگ می شود. تنگی کانال نخاعی با عوارضی مثل درد پا و کمر یا بیحسی پاها همراه است.
فشاری که به ریشه های عصبی یا نخاع وارد می شود را با عمل های جراحی می توان بهبود داد. رایجترین نوع این عملها، لامینوکتومی، دیسککتومی و فیوژن هستند.
سوالات متداول
معمولا سوالات زیر در مورد عمل تنگی کانال نخاعی در زاهدان پرسیده می شود:
هزینه عمل جراحی تنگی نخاعی در زاهدان چقدر است؟
قیمت جراحی بستگی به فاکتورهایی مثل نوع عمل، نوع بیمارستا، نوع بیمه شما و نیز مراجعه به بهترین دکتر نخاع در زاهدان دارد.
جراحی نکردن تنگی نخاع کمری چه خطراتی دارد؟
در صورتی که به جراحی نیاز داشته باشید ولی آن را انجام ندهید، ریسک مشکلاتی مثل تشدید علائم، بی اختیاری ادرار یا مدفوع، ضعف پاها و ناتوانی در راه رفتن یا آسیبهای عصبی بیشتر می شود.
اگر شما هم سوالی درباره عمل تنگی مجرای نخاعی دارید در بخش نظرات می توانید آنها را از ما بپرسید.