اسکولیوز یا انحراف ستون فقرات، زمانی اتفاق می‌افتد که مهره‌ها به‌جای قرارگیری در یک خط مستقیم، به طرفین منحرف شوند. درجه شدت این انحراف متغیر است؛ به طوریکه هرچه زاویه انحنا بیشتر باشد، احتمال نیاز به درمان تخصصی بالاتر است.
بسیاری از والدین یا بیماران زمانی که متوجه این مشکل می‌شوند، نگران پیشرفت آن هستند. ما در این مقاله شما را با درجات مختلف اسکیوز، احتمال پیشرفت و روشهای درمانی موثر آن آشنا می کنیم. برای دسترسی سریعتر به تیترهای مقاله می توانید از فهرست ابتدای مقاله استفاده کنید.
این مقاله زیر نظر دکتر جمال‌الدین اسدی، جراح و فوق تخصص ستون فقرات نوشته شده است. ایشان سال‌ها در تشخیص و درمان انحرافات ستون فقرات و اصلاح دفورمیتی های آن تجربه طولانی و موفقی در زاهدان دارند.
زاویه کوب چیست و چطور اندازه گیری می شود؟
به گفته دکتر جمال الدین اسدی، زاویه کوب (Cobb angle) شاخص اصلی اندازه‌گیری شدت انحراف ستون فقرات از محور طبیعی خود در بیماری اسکولیوز (Scoliosis) است. اندازه‌گیری درجه اسکولیوز با رادیوگرافی انجام می شود.
برای این کار، در تصویر رادیوگرافی، زاویه کوب با محاسبه ی زاویه بین دو مهره که بیشترین انحراف را دارند به دست می آید. هرچه این زاویه بیشتر باشد، درجه اسکولیوز هم بالاتر است.
بررسی انواع اسکولیوز بر اساس درجه
بر اساس شدت درجه انحراف مهره ها از حالت نرمال، می توان انواع انحراف ستون فقرات را به صورت زیر نیز طبقه بندی کرد:
اسکولیوز کمتر از ۱۰ درجه
این میزان انحراف معمولاً طبیعی است و انحراف فیزیولوژیک محسوب می‌شود. اسکولیوز در این درجه نیازی به درمان ندارد. ولی بیمار هر ۶ تا ۱۲ ماه باید عکس رادیوگرافی تهیه کند تا از پیشرفت زاویه مطمئن شود.
اسکولیوز ۱۰ تا ۲۰ درجه
اسکولیوز 10 درجه تا اسکولیوز 20 درجه به عنوان اسکولیوز خفیف به حساب می آید. این میزان انحنا معمولاً بدون علامت است و درد یا تغییر شکل قابل‌توجهی ایجاد نمی‌کند.
درمان غیرجراحی اسکولیوز برای این درجه شامل ورزش‌های اصلاحی، فیزیوتراپی و کاردرمانی برای جلوگیری از پیشرفت انحراف ستون مهره ها است.
اسکولیوز ۲۰ تا ۴۰ درجه
انحراف 20 تا 40 درجه ای ستون فقرات به عنوان اسکولیوز متوسط طبقه بندی می شود. در این درجات احتمال پیشرفت انحنا بیشتر است و ممکن است ظاهر بدن تغییرات خفیفی داشته باشد.
در نوجوانان در حال رشد، متخصص ستون فقرات برای اصلاح دفورمیتی‌های ستون فقرات، استفاده از بریس مخصوص (کمربند طبی) را توصیه می‌کند تا زاویه کوب بیشتر نشود.
اسکولیوز ۴۰ تا ۶۰ درجه
این درجات انحنای ستون فقرات مربوط به اسکولیوز شدید است که می‌تواند بر وضعیت تنفس، درد کمر و شکل بدن تاثیر بگذارد.
متخصصان برای درمان انحراف شدید ستون فقرات در نوجوانان اغلب از روشهای ترکیبی مثل فیزیوتراپی یا کاردرمانی، بریس و گاهی جراحی فیوژن ستون فقرات (Spinal Fusion) را به کار می برند.
اسکولیوز بیش از ۶۰ درجه
اگر زاویه کوب بیش از 60 درجه باشد، اسکولیوز بسیار شدید است و معمولاً برای اصلاح ستون فقرات لازم است جراحی اصلاحی انجام شود تا فشار روی قلب و ریه‌ها کاهش یابد.
چه زمانی اسکولیوز نیاز به عمل دارد؟
عمل انحراف ستون فقرات معمولاً زمانی انجام می‌شود که زاویه کوب بالاتر از ۴۰ تا ۵۰ درجه باشد یا بیمار دچار درد شدید، فشار به ریه‌ها و تغییر شکل واضح ستون فقرات شده باشد. در این شرایط، درمان‌های غیرجراحی مانند بریس و فیزیوتراپی دیگر کافی نیستند.
در چنین مواردی، برای بهبود کیفیت زندگی بیمار باید به بهترین جراح ستون فقرات در زاهدان مراجعه کنید. زیرا جراحی منحنی C یا S ش کل باید با دقت و تکنیک بالایی انجام شود. با تشخیص و درمان به موقع این عارضه می توان جلوی پیشرفت آن و رسیدن به مرحله جراحی را تا حد زیادی گرفت.
بهترین جراح اسکولیوز در زاهدان چه ویژگی‌هایی دارد؟
هدف از جراحی اسکولیوز، صاف‌کردن انحراف جانبی ستون مهره ها، کاهش درد و پیشگیری از پیشرفت انحراف است تا بیمار بتواند به فعالیت‌های روزمره بازگردد. تجربه و تخصص جراح در تعیین زاویه دقیق انحراف و انتخاب روش مناسب جراحی (باز، لیزری یا کم‌تهاجم) نقش مستقیمی در نتیجه درمان دارد.
در زاهدان، دکتر اسدی از جمله بهترین جراحان اسکولیوز محسوب می‌شوند که در زمینه جراحی‌های پیچیده ستون فقرات و اصلاح انحرافات شدید تجربه فراوانی دارند.
برای عمل اسکولیوز در زاهدان شما هم می توانید از تخصص دکتر جمال الدین اسدی، فوق تخصص جراحی ستون فقرات سیستان و بلوچستان بهره مند شوید. جهت رزرو نوبت با شماره 05433446436 تماس بگیرید.
جمع بندی نهایی
اسکولیوز ستون فقرات بر اساس زاویه کوب به چند درجه تقسیم می‌شود: کمتر از ۱۰ درجه، ۱۰ تا ۲۰ درجه (خفیف)، ۲۰ تا ۴۰ درجه و بالاتر از ۴۰ درجه (شدید و معمولاً نیازمند جراحی اصلاحی).
درمان‌ها از تمرینات اصلاحی و بریس‌درمانی در مراحل اولیه تا عمل جراحی اسکولیوز در مراحل پیشرفته و نیز پیگیری منظم برای جلوگیری از پیشرفت انحراف متغیرند.
در موارد شدیدتر این عارضه، مراجعه به بهترین جراح اسکولیوز در زاهدان می‌تواند بهترین گزینه برای درمان و بازگشت عملکرد طبیعی ستون فقرات باشد.
سوالات پرتکرار
رایجترین سوالاتی که مردم زاهدان در مورد انواع درجات بیماری اسکولیوز از کلینیک ما می پرسند، عبارتند از:
آیا اسکولیوز ۲۰ درجه نیاز به بریس دارد؟
بله، در بیشتر موارد اسکولیوز ۲۰ درجه به‌ویژه در سنین رشد با بریس کنترل می‌شود تا از پیشرفت انحنا جلوگیری شود.
آیا اسکولیوز ۱۰ درجه نیاز به درمان دارد؟
خیر، اسکولیوز ۱۰ درجه معمولاً خفیف است و فقط نیاز به پیگیری دوره‌ای با رادیوگرافی دارد، نه درمان فعال.
درمان اسکولیوز ۳۰ درجه بدون جراحی امکان‌پذیر است؟
بله، اگر بیمار یک نوجوان در حال رشد باشد، درمان با بریس، فیزیوتراپی و ورزش‌های اصلاحی می‌تواند مؤثر باشد و معمولاً نیازی به جراحی نیست.
اگر شما هم سوالی در مورد انواع انحراف ستون فقرات دارید، در بخش نظرات این مقاله می توانید از ما بپرسید.
منابع
برای اطمینان خوانندگان از صحت مطالب این مقاله، محتوای آن بر اساس منابع معتبر پزشکی و روز دنیا نوشته شده است.
- Comparison of Cobb angle measurements for scoliosis assessment using different imaging modalities: a systematic review
- Scoliosis: Brace treatment – from the past 50 years to the future
- Surgical Treatment of Pediatric Scoliosis: Historical Origins and Review of Current Techniques
- Scoliosis and Prognosis—a systematic review regarding patient-specific and radiological predictive factors for curve progression
