بیرون زدگی دیسک کمر یکی از شایعترین مشکلات ستون فقرات است که می تواند با یک درد ساده شروع شود و تا بیحسی پا و درد سیاتیک نیز پیش برود. آشنایی با علائم این بیماری به تشخیص به موقع و جلوگیری از عوارض جدی فشار دیسک بیرون زده بر نخاع جلوگیری می کند.
ما در این مقاله به شما خواهیم گفت علائم بیرون‌زدگی دیسک کمر چیست و چه زمانی به پزشک مراجعه کنید. برای دسترسی سریعتر به تیترهای مقاله می توانید از فهرست بالا استفاده کنید.
این مقاله زیر نظر دکتر جمال الدین اسدی، جراح و فوق تخصص مغز، اعصاب و فلوشیپ جراحی ستون فقرات نوشته شده است. ایشان به دلیل سالها تجربه بالینی و تمرکز بر تشخیص دقیق علائم دیسک کمر و روشهای درمانی مناسب برای هر بیمار، یکی از پزشکان قابل اعتماد در این زمینه در زاهدان هستند.
بیرون زدگی دیسک کمر یعنی چه؟
بیرون زدن دیسک کمر (Lumbar Disc Herniation) به حالتی گفته می‌شود که بخشی از دیسک بین‌مهره‌ای از جای طبیعی خود خارج شده و روی ریشه‌های عصبی یا نخاع اطراف خود فشار وارد می‌کند. این تغییر می‌تواند باعث درد، گزگز یا بیحسی در کمر و پاها شود.
فرق پارگی و بیرون زدگی دیسک چیست؟
به گفته دکتر اسدی، گاهی افراد اصطلاحات فتق دیسک یا پارگی دیسک (Disc Tear) و بیرون‌زدگی دیسک (Disc Herniation) را به جای هم به کار می‌برند، اما در واقع این دو حالت متفاوت هستند. در جدول زیر می توانید این تفاوتها را ببینید:
| ویژگی | پارگی دیسک یا فتق | دیسک بیرون زده |
| تعریف | پارگی یا شکاف در لایه خارجی دیسک | بخشی از دیسک که از جای طبیعی خود بیرون زده و ممکن است روی ریشه عصبی فشار بیاورد |
| شدت | معمولاً جزئی و محدود به دیواره دیسک | شدت متفاوت (می‌تواند با فشار روی اعصاب باعث درد و گزگز پا شود) |
| علائم | احتمال درد کمر موضعی
کمتر بودن علائم عصبی |
درد کمر
تیرکشیدن پاها گزگز یا بیحسی ضعف اندام تحتانی (در برخی موارد) |
| درمان | استراحت
فیزیوتراپی درمان محافظه‌کارانه |
بسته به شدت و فشار روی عصب:
درمان محافظه‌کارانه جراحی |
| شیوع | کمتر از بیرون‌زدگی دیسک | شایع‌تر |
| سنین | اغلب در افراد مسن یا با کار سنگین | در بزرگسالان میانسال، اغلب در ناحیه L4–L5 |
تشخیص دقیق تفاوت بین فتق دیسک و بیرون‌زدگی دیسک نیاز به تجربه بالینی و بررسی تخصصی دارد. دکتر جمال‌الدین اسدی، با سالها تجربه در تشخیص و درمان دیسک کمر بیرون زده، شدت و نوع آسیب دیسک را به دقت تعیین و مسیر درمان مناسب را برای هر بیمار مشخص می کند.
برای درمان بیرون زدگی دیسک کمر در زاهدان شما هم می توانید از تخصص دکتر جمال الدین اسدی، فوق تخصص ستون فقرات در استان سیستان و بلوچستان در این زمینه بهره مند شوید. برای رزرو نوبت با شماره 05433446436 تماس بگیرید.
8 علائم بیرون زدگی دیسک کمر
علائم بیرون زدگی دیسک کمر معمولاً به صورت مجموعه‌ای از علائم مشخص خود را نشان می‌دهد. این علائم که به تشخیص زودهنگام و پیشگیری از عوارض جدی کمک می‌کند؛ عبارتند از:
علائم شایع
علائم زیر معمولاً در بیرون زدگی خفیف یا متوسط دیسک بروز می کند:
1- درد کمر موضعی: احساس درد یا سفتی در ناحیه کمر که با نشستن طولانی، خم شدن یا بلند کردن اجسام سنگین تشدید شده و معمولاً با استراحت کاهش می‌یابد.
2- درد سیاتیک (دیسک کمر): این علامت به صورت سوزش یا درد تیرکشنده به پاها است که از کمر به پشت ران، ساق یا حتی پاها کشیده شده و معمولاً یک طرف بدن را درگیر می‌کند.
3- گزگز یا سوزن‌سوزن شدن پاها: بیمار در پاها، انگشتان یا کف پا احساس مورمور یا بیحسی می کند که ناشی از فشار دیسک بر ریشه عصب است.
4- ضعف عضلانی خفیف: شامل کاهش توان عضلات پا، احساس سنگینی یا سختی در حرکت دادن پاها، که اغلب با استراحت و درمان محافظه‌کارانه بهتر می‌شود.
با درمان به موقع بیمار می تواند بهبود یابد و جلوی شدیدتر شدن بیرون زدگی دیسک را بگیرد. معمولاً این افراد با مراجعه به موقع، کمتر به عمل دیسک کمر نیاز پیدا می کنند.
علائم خطرناک و اورژانسی
علامتهای اورژانسی در بیرون زدگی شدید دیسک بین مهره ای ظاهر می شوند و نیاز به رسیدگی فوری دارند:
1- بیحسی بین ران‌ها (سندروم کاودا اکوینا): شامل کاهش حس یا بیحسی گسترده در اطراف ران‌ها، ناحیه تناسلی و باسن است.
2- بی‌اختیاری ادرار و دیسک کمر: بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع نشان‌دهنده فشار شدید روی ریشه عصبی است و احتمال سندروم کاودا اکوینا وجود دارد.
3- ضعف ناگهانی اندام تحتانی: شامل کاهش شدید قدرت پاها است که می‌تواند راه رفتن را مختل کند و احتمال آسیب عصبی دائمی وجود دارد.
4- درد شدید و مقاوم به استراحت: در صورتی که درد کمر یا پا با استراحت، دارو یا فعالیت‌های سبک کاهش نیابد، علامت فشار زیاد دیسک روی عصب است و نیاز به بررسی فوری دارد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید؟
اگر هر یک از علائم خطرناک مثل بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع یا درد شدید مقاوم به درمان خانگی دیسک کمر را مشاهده کردید، فوراً باید به یک متخصص ستون فقرات مراجعه کنید تا از آسیب دائمی جلوگیری شود.
در موارد شدید با مراجعه به متخصصانی مانند دکتر اسدی می توانید از روشهای به‌روز جراحی دیسک کمر در زاهدان مانند میکروسرجری یا اندوسکوپی دیسک بهره مند شوید.
چگونه بفهمم دیسک کمر دارم؛ تست و نشانه‌ها
تشخیص هیرنیشن دیسک معمولاً بر اساس ترکیبی از علائم بالینی (که در بالا به آنها اشاره کردیم)، معاینه فیزیکی و روشهای تصویربرداری است. موارد زیر به شما در تشخیص اولیه این عارضه کمک می کند:
1- نشانه‌ها
در صورت بروز علائم زیر احتمالا دچار بیرون زدگی دیسک بین مهره ای شده اید:
- درد کمر و تیرکشیدن به پاها
- احساس مورمور، گزگز، سوزن‌سوزن شدن یا کاهش حس در پاها یا انگشتان
- ضعف عضلانی خفیف یا احساس سنگینی در پاها هنگام راه رفتن یا بلند شدن از صندلی
2- تست‌های ساده بالینی (توسط پزشک یا فیزیوتراپیست)
تست لَسِگ (Straight Leg Raise Test): بلند کردن پا به صورت درازکش می‌تواند درد تیرکشنده ناشی از بیرون زدگی بین مهره ای را تشخیص دهد.
معاینه رفلکس‌ها و قدرت عضلانی: بررسی توان عضلات پا و رفلکس‌های زانو و مچ پا می‌تواند فشار روی ریشه عصبی را نشان دهد.
تست‌های انعطاف و حرکت کمر: محدودیت حرکت یا افزایش درد هنگام خم شدن، یکی از شاخص‌های مهم برای بیرون زدگی دیسک مهره ای است.
این تست‌ها صرفاً برای تشخیص اولیه هستند و تشخیص قطعی تنها با معاینه متخصص ستون فقرات و تصویربرداری با MRI یا CT امکانپذیر است.
برای درمان بیرون زدگی دیسک کمر در زاهدان شما هم می توانید از تخصص دکتر جمال الدین اسدی، فوق تخصص ستون فقرات در استان سیستان و بلوچستان در این زمینه بهره مند شوید. برای رزرو نوبت با شماره 05433446436 تماس بگیرید.
جمع بندی نهایی
علائم بیرون‌زدگی دیسک کمر شامل درد کمر موضعی، تیرکشیدن درد به پاها، گزگز یا بیحسی و ضعف عضلانی خفیف است. اما علائمی مانند بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع، بیحسی بین ران‌ها، ضعف ناگهانی پاها یا درد شدید مقاوم به استراحت، خطرناک بوده و نیاز فوری به درمان دارند.
شناخت این نشانه‌ها به شما کمک می‌کند بین کمردرد ساده و مشکل جدی تفاوت قائل شوید و در صورت مشاهده علائم خطرناک یا بیرون زدگی خفیف دیسک به متخصص ستون فقرات مراجعه کنید.
سوالات متداول
رایجترین سوالات درباره بیرون زدگی دیسک که از متخصصان ستون فقرات در زاهدان پرسیده می شوند، عبارتند از:
دیسک کمر بدون درد ممکن است؟
بله. برخی دیسک‌های بیرون‌زده علائم دردناک ایجاد نمی‌کنند.
چه زمانی دیسک کمر عمل لازم دارد؟
وقتی درد شدید، ضعف عضلانی یا علائم اورژانسی با درمان محافظه‌کارانه بهبود نیابد، در صورت تشخیص پزشک به جراحی دیسک کمر نیاز دارید.
آیا روشی برای درمان خانگی دیسک کمر هست؟
بله، استراحت کوتاه، حرکات کششی سبک، اصلاح وضعیت نشستن و خواب، و گرمادرمانی می‌تواند به کاهش علائم کمک کند. اما این روشها برای کاهش درد هستند و جنبه درمانی ندارند.
اگر شما هم سوالی درباره بیرون زدن دیسک کمر دارید، در بخش نظرات می توانید آنها را از کلینیک ما بپرسید.
منابع
مطالب این مقاله بر اساس مقالات معتبر پزشکی تهیه شده است.
